Çekya mı Çek Cumhuriyeti mi? Önce bunu çözerek bu yazıya başlamak isterim. 🙂 2016 yılında, ülkenin resmi adı Çekya olarak değiştirildi, tamamen kısaltma amaçlı. Türkiye Cumhuriyeti ve Türkiye gibi düşünebilirsiniz. Yani hem Çekya hem Çek Cumhuriyeti, ikisi de hala kullanılabiliyor. Zaten bu düzenleme öncesinde de hukuki ve resmi alanlarda, birçok belgede ülkenin adı Çekya olarak geçiyordu. Çekya isminin ilk ortaya atılması ise aslında 1993 yılına dayanıyor. Ülkenin Çekçe orijinal ismi Česka republika veya Česko, İngilizce ismi ise Czech Republic veya Czechia‘dır. Çekya AB üyesi bir ülkedir, 2004 yılından beri. Çekya bayrağı ve diğer bilgileri bulabileceğiniz videomuz aşağıda:

Sıfırdan, yani Çekya hakkında Türkçe blogumuzu hiç takip etmemiş, Çekya’yı hiç bilmeyen biri okuyormuşcasına bu yazıyı detaylıca yazacağım ki, tek bir başlık altında ülke hakkında tüm önemli bilgilere erişilebilsin. Dolayısıyla ilk olarak Çekoslovakya ‘nın 1918 yılında tarih olduğunu belirtebiliriz. Lütfen Çekya’ya Çekoslovakya demekten vazgeçin. 🙂 Sizlere bu durumda, Çekoslovakya’nın bölünmesi hakkında detaylı bilgi içeren Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız? yazımızı önerebilirim.

• Çekya hakkında pratik bilgiler yazımız için tıklayın.
• Çekya hakkında yanlış bilinenler yazımız için tıklayın.
• ČeskoTurecko / ÇekTürkolarak, Çek – Türk ortaklığımızda 2013 yılından beri Çek ve Türk firmalara, bireylere profesyonel hizmetler sunmaktayız. Çekya’da eğitim, ticaret, turizm, sigorta, çeviri gibi isteklerinizin tamamı için bize ulaşabilirsiniz: info@cekturk.com , +420775177364
• Bizi sosyal medya hesaplarımızdan takip edebilirsiniz:
       

Çekya Hakkında Temel Bilgiler:

Yüzölçümü 78.800 metrekare olup, nüfusu 10.6 milyondur. Nüfusun yaklaşık yüzde 4’ünün yabancılar olduğu söylenir. Prag başkent olup, Prag’da yaklaşık 1.3 milyon kişi yaşar. Özellikle Prag oldukça turist çeken bir şehir olup, Çekya’yı her sene 9 milyon turistin ziyaret ettiği söyleniyor. Çek Cumhuriyeti Prag gezilecek yerler, cafeler, yemekler, müzeler, parkları içeren Prag gezi yazımız için tıklayın.

Prag, dünyanın en güvenli şehirleri arasında 6. sırada yer alır. Prag’da yaşam hakkında genel bilgi istiyorsanız, Youtube videomuzdan faydalanabilirsiniz:

Çekya’nın lokasyonu oldukça avantajlıdır. Orta Avrupa’nın tam ortasında yer aldığından, ‘Avrupa’nın kalbi’ olarak bilinir. Çek Cumhuriyeti haritası ve Çekya komşuları Almanya, Polonya, Slovakya, Avusturya aşağıda yer alıyor:

Çek Cumhuriyeti şehirleri konusuna gelirsek, toplamda coğrafi olarak 7 bölge, yönetim olarak 14 bölge ve 24 şehir vardır. Tarihi olarak ise Çekya; Bohemya, Moravya, Silezya olarak ayrılmaktadır. Çekya’nın en büyük şehirleri Prag, Brno, Ostrava, Plzen‘dir. Çekya şehirler listesine Wikipedia’dan bakmak için tıklayın.

Çek Cumhuriyeti dili Çekçe’dir. Çekçe, Rusça ve Lehçe’nin de yer aldığı Slav dilleri ailesi grubunda yer alır. Alfabesi Latin alfabesidir. Çek alfabesi birçok aksanlı harf içerir. İlginç bir şekilde Çek alfabesi ‘č‘ ve ‘š‘ harfleri yer alır, bizdeki ç ve ş harfleri gibi okunur. Çekçe dili, Çekçe Türkçe ortak kelimeler, Çekçe dilinin zorlukları, Çekçe sözlük ile ilgili blog yazılarımızın tamamına ulaşmak için tıklayın. Çekçe çeviri talepleriniz için ise: info@cekturk.com

Çekya para birimi Çek Kronu’dur. (Çek korunası) Kısaltması CZK vey Kč’dır. Birçok Avrupa ülkesinden farklı olarak EURO para birimine henüz geçiş yapmamıştır ve yakın zamanda da yapılması planlanmamaktadır. Prag’da para bozdurmak ve Prag döviz büroları bize en sık sorduğunuz sorulardan biri olduğundan, kazıklanmamanız için güvenilir döviz büroları listesine ulaşabilirsiniz. Prag masrafları için ise bu yazımızı okuyabilirsiniz. 20 Mart 2020 tarihinde, 1 TL kaç CZK sorusunun cevabı: 3.89’dur.

Çekya dini konusu ise biraz karışık çünkü Çekya’nın % 70’sinden fazlasının ateist olduğu, kalanların katolik olduğu söyleniyor. Estonya’dan sonra en çok ateist nüfus barındıran ülke Çekya’dır. Çoğu kişinin inançsız olmasını sebebi ise, komünizm dönemine bağlanıyor. Otoriter rejim dini inançları silip süpürmüş aslında. Ancak Çekler Hıristiyan kültüren geldiklerinden olayı, Hıristiyan bayramlarını kutlarlar diyebiliriz. Çoğu aile dini olarak olmasa da, kültürel olarak Paskalya Bayramı ve Noel Bayramı kutlarlar. Hatta ilginç şekilde, Çekya Noel menüsünde kızarmış sazan balığı ve patates salatası yer alır. Tatlı olarak ise onlarca çeşit Noel kurabiyesi yani ‘cukrovi‘ yapılır. Bizim Çek ailem ile birlikte Çekya’da Noel gecelerimizden biri ile ilgili yazımız için tıklayın. Çek Cumhuriyeti resmi tatiller 2020 yazımız için tıklayın.

Çekya ekonomisi aslında son yıllarda altın çağını yaşıyor deniyor, bunu söyleyen Çek politikacıları ve bakanları. Çünkü ülkenin hiçbir dış borcu yok. Üretimi çok güçlü, özellikle otomotiv ve makine sanayiinde denebilir. Nispeten küçük bir pazar olduğundan dolayı, lokasyonunun da avantajı sayesinde, ekonomik faaliyetlerinin % 70’i ihracata dayalı. Çekya’da işsizlik ise AB’deki en düşük işsizlik oranı % 2 – 3 arasında seyir ediyor. Çekya’da çalışmak blog yazımız için tıklayın. Çek Cumhuriyeti asgari ücret ve maaşlar yazımız için tıklayın.

Çek Cumhuriyeti Gezilecek Yerler

Çekya gezilecek yerler ve Çekya turistik yerler saymakla bitmez. Prag başta olmak üzere, sonrasında Karlovy Vary, Česky Krumlov, Terezin Kampı ve Çekya’da şatolar, kaleler ilk akla gelenlerdendir. Prag’dan günübirlik turlar yazımız için buraya, Çekya UNESO listesi yazımız için buraya tıklayın.

Çek Cumhuriyeti insanları dışarıdan bazen soğuk, bazen de biraz ‘suratları asık’ ve mutsuz gözükebilseler de, size bir kere güvendikleri ve çevrelerine kabul ettikleri zaman öyle tatlı ve öyle güvenilir insanlardır ki. Aslında bu konuda genelleme yapmak çok zor, her ülke için. Ve dünyanın her yerinde, Prag gibi büyük şehirlerin tamamında insanlar biraz daha mesafeli desek yalan olmaz, dolayısıyla Prag dışına çıktığınızda, özellikle güneye doğru indikçe ve küçük köylerde, çok daha sıcak bir karşılama sizi şaşırtabilir. Çekler’in çoğu İngilizce bilir, daha doğrusu Erasmus sayesinde yeni nesil bu konuda çok iyi denebilir. Büyük şehirlerde ve öğrenci şehirlerinde tabii ki daha çok İngilizce bilene rastlarsınız. Orta yaş ve yaşlılar ise, Çekya’da komünizm rejimi zamanında Rusça öğrendikleri için, İngilizce tek kelime bilmeyenleri ile sık sık karşılaşabilirsiniz!

Çek Cumhuriyeti hakkında her şey bu yazımızda.

Çek Cumhuriyeti tarihi ise aslında biraz acıklı denebilir. Çekler çok işgal (Avusturya Macaristan İmparatorluğu altında, 2. Dünya Savaşı’nda Naziler ve daha sonra Ruslar) ve baskı altında kalmışlar denebilir. En son da Çekya’da komünizm döneminde sıkı bir otoriter rejimle bir sınavdan geçmişler. 1989 yılında Kadife Devrim ile komünizm rejimi yıkılmıştır.

Tarihin en barışçıl bölünmesi olarak, tek bir kurşun atılmadan bölünen Çekoslovakya, 1993 yılında Çekya ve Slovakya olarak ikiye ayrılmıştır. Lütfen artık Çekya’ya Çekoslovakya demekten vazgeçin.

Daha eskilere yani Orta Çağ’a gidersek, maalesef kraliyette pencereden atarak insan öldürme vakaları oldukça çoktur. Hatta 30 yıl savaşları, 1618 yılında kraliyet yöneticilerinin ve saray sekreterinin pencereden atılarak öldürülmesi ile başlamıştır. Pencere vakaları haricinde, tabii dini kavgalar nedeniyle çok kişi yakılmış.

Çekya hava durumu ile ilgili net bir şey söylemek zor olsa da, denize kıyısı olmayan bu ülkede karası iklim yaşanır. Dolayısıyla gece, gündüz arası ısı farkı çoktur. Kışın karlı, soğuk, eksi dereceler görülebilir. Ayrıca kuru sıcağı ile bazen zor nefes aldırdığı günler olur. Ancak küresel ısınmanın da etkisiyle son yıllarda Prag’da eksi dereceler bile neredeyse hiç görüşmez olmuş, eskiden aylarda kalan kar, şimdi senede birkaç gün bile yağmaz olmuştur maalesef ki. Prag hava durumuyla ilgili Youtube videomuz için tıklayın.

Çek sporcular ve Çek futbol takımları: Çekya’da spor denince akla ilk buz hokeyi gelir, futboldan da önce! Jaromír Jágr en ünlü Çek buz hokeyi oyuncusudur. En ünlü spor buz hokeyi yazımıza ulaşmak için tıklayın. Çek futbolcu denince belki de aklımıza ilk gelen bir süre Galatasaray’da oynamış olan Milan Baroš geliyor. Şu anda Türkiye’de Çek futbolcular ise; Trabzonspor’da oynayan Filip Novák ve Antalyaspor’da oynayan Ondřej Čelůstka, Kasımpaşa’da oynayan David Pavelka oluyor. Kayakta ve snowboardda ise 2018 Dünya Olimpiyatlarında Ester Ledecká altın kupa kazanmıştır.

Çek müzisyenleri denince, ilk akla gelenler Bedřich Smetena ve Antonín Dvořák olur. Vltava Nehri’ne yazdığı eserini dinlemek için tıklayın. Çek Filarmoni Orkestrası da dünya çapında bilinen oldukça başarılı bir orkestradır. Klasik müzik seviyorsanız, Çekya Filarmoni Orkestrası’nı dinlemeden dönmeyin. Ayrıca yakın zamanda kaybettiğimiz Karel Gott, dünya çağında bilinen bir Çek şarkıcıdır. Nostaljik Çek şarkıları blog yazımız için tıklayın.

Çek yemekleri, çoğu Orta ve Doğu Avrupa ülkesi gibi genellikle et ve patates (bazen de lahana) ağırlıklıdır desek yeridir. Özellikle kırmızı et ve domuz eti çok fazla tüketilir. Çek yemekleri yazı dizimiz için buraya, meşhur Çek tatlısı trdelnik yazımız için buraya tıklayın. Çek birası ise dünyanın en iyi birası olarak bilinir ve önde gelen markaları Plsner Urquell, Staropramen ve Budweiser’dır. Son yıllarda Çek bira spası ve diğer bira aktiviteleri de özellikle turistler arasında oldukça yaygınlaşmıştır.

Çek edebiyatı: Franz Kafka, Karel Čapek ve Milan Kundera tüm dünyada en çok bilinen Çek yazarlarıdır. Dönüşüm kitabı ile Kafka, Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği ile Milan Kundera dünya çapında bilinir. Prag’ı ziyaret ediyorsanız, Kafka Müzesi ‘ni gezmeden dönmeyin deriz. Prag’da gezilecek müzeler yazımız için tıklayın. Karel Čapek aynı zamanda, ‘robot’ kavramını dünyada ilk ortaya atan kişidir. Jaroslav Seifert de, 1984 Nobel ödüllü bir Çek yazarıdır.

Çek filmleri ve Çek sineması konusuna gelirsek, Oscar ödüllü filmi Kolja ile başlayabiliriz. Ve Çekya’da her Noel zaman yayınlanan ‘masal’ filmleri (pohádka / fairytale)… Ayrıca Çek filmi denince ilk karşınıza çıkan ve Komünizm döneminde geçen süper bir film Pelíšky size önerimdir. 1999 yapımı film defalarca izlesem de sıkılmadığım bir film. Çek filmleri genellikle kara komedi tarzındadır. Çek sineması hakkında genel bilgi ve Çek film önerileri yazım için tıklayın.

Çek markaları denince akla ilk gelen ŠKODA markası. Her ne kadar Türkiye’de Skoda diye okunsa da ‘Şkoda’ olarak telaffuzu doğrudur. Türkiye’deki Çek markalarını merak ediyorsanız buraya, Türkiye’deki Çek markalarını merak ediyorsanız buraya tıklayın.

Çekya’da eğitim sistemi oldukça dengeli olup, neredeyse tüm okullar devlet okuludur. Çekçe eğitim, üniversite dahil ücretsizdir. Çekya’da İngilizce eğitim alabileceğiniz birçok üniversite vardır, oldukça çok yabancı öğrenci Prag başta olmak üzere Çekya’da eğitim almaktadır. Çekçe eğitim ücretsiz mi? yazımıza ulaşmak için tıklayın. Çekya’da eğitim danışmanlığınız, üniversite seçiminiz, başvurular ve kayıtlar için bize ulaşın: info@cekturk.com 

Çek icatları tahminimizden çok daha fazla! İlk kontakt lensler, Çek kimyacı Otto Wichterle tarafından yaratılmıştır.  İlk küp şeker, yine bir Çek tarafından bulunmuştur: 1840 yılında Dacice isimli bir kasabadaki şeker fabrikasında çalışan Jakub Kryštof Rad şekere ilk defa küp şeklini verecek ve paketlemesini kolaylaştıracak bir makine icad etmiştir. František Křižík, trenler için sinyalizasyondan, çok parlak ışık veren Ark Lambasına ve elektrikli tramvaya kadar bir çok icada imza atmış Çek mucittir. Jan Evangelista Purkyne hücresel biyoloji konusunda çok önemli çalışmalar yapmış bir Çek bilim adamıdır. Josef Ludvík František Ressel, ilk gemi pervanelerinin tasarımı ve kullanımında önemli katkıya sahiptir. Profesör Jan Jansky ilk kan grubu ayrımını yapan doktordur. Çek kimyager Stanislav Brebera, özellikle Vietnam savaşında çok kullanılan güçlü plastik patlayıcı Semtex’in mucididir. Gregor Mendel, Mendel kurallarını, yani gen özelliklerinin kalıtım yoluyla bir sonraki nesle aktarıldığını bulan kişidir.

Çek Cumhuriyeti vize , oturum ve vatandaşlık konusuna gelirsek, 2004 yılından beri Avrupa Birliği üyesi olan ülkede tabii ki vize düzenlenmesinde genel olarak Schengen bölgesi kuralları uygulanmaktadır. Yani her AB üyesi ülke gibi, Türkiye’den vize isteyen bir ülkedir Çekya. Çek vizesinin diğer AB ülkelerine göre biraz daha zor olabildiği, ek mülakatlar konabildiğini duyuyoruz. Bunun da sebebini ülkenin bu zamana kadar aslında oldukça homojen olmasına, son yıllardaki göç politikasına ve nüfusun az ve dünyanın en güvenli ülkelerinin arasında yer almasına bağlayabiliriz. Çekya’da vize ve oturum işlemleriniz için bize ulaşabilirsiniz: info@cekturk.com

Çek Cumhuriyeti Türk konsolosluğu konusunda da birçok soru almaktayız. Prag’da T.C. Büyükelçiliğimiz bulunmakta, Çekya’nın ikinci büyük şehri Brno’da ise fahri konsolosluk bulunmaktadır. Prag’da Türk vatandaşları arasında nikah kıymak, Prag’da düğün yapmak mümkündür. Prag Türk büyükelçiliği iletişim ve diğer bilgilere ulaşmak için tıklayın.