Çek İsimleri ve İlginç Yönleri

Çek İsimleri ve İlginç Yönleri


En popüler Çek kız isimleri Eva, Anna, Eliška, Tereza, Jana iken, en popüler Çek erkek isimleri ise Jan, Michal, Martin, Petr olabilir. Çekçe’de, bizdeki gibi her ismin bir anlamı yok; hatta Çekler Türkçe’de her ismin bir anlamı olmasına çok ama çok şaşırıyorlar! Çekler’de isimler çoğunlukla İncil’de yer alan isimler, her ne kadar nüfusun büyük çoğunluğu ateist olsa da, Çekya’da Hıristiyan kültür hakim. Gerek Noel kutlamaları, gerek Paskalya bayramları ile aslında Hıristiyan kültürünü yaşıyorlar, dini yönden çok geleneksel anlamda denebilir. Gelin bu yazımızda Çek isimleri ve garip kısaltmalarına, Çekler’in birbirine hitaplarına, isimlerin şirinleştirilmiş hallerine birlikte göz atalım… YouTube videomuz aşağıda:

2017 Ocak ayı, en popüler Çek isimleri (Český statistický úřad)

ÇEK İSİMLERİ VE ‘SAMİMİ’ VERSİYONLARI:

Çekya’da en sık kullanılan isimlerden biri JAN olmasına rağmen hiçbir yerde bir türlü JAN ismini duymuyor, sürekli HONZA ismini mi duyuyorsunuz? Veya kimsenin birbirine Alexandr diye hitap ettiğini duymadınız mı? Çünkü Çekler (hatta Slavlar) aile ve arkadaşlar arasında mutlaka aşağıdaki daha  versiyonlarını kullanırlar:

  • Jan: Honza 
    Jan ismi ‘John’ isminin eşdeğeridir. En çok duyulanlardan biri olan bu ismin, Jan ile hiç alakası olmayan Honza olmasının sebebi ise Almanca’da Johann(es) — Hans — Honza olmasıdır.
  • Alexandr(a): Saša
    Hem Alexandr hem Alexandra için, yani hem kız hem erkek versiyonu için kısaltma ve samimi versiyonu olarak Saša kullanılır.
  • Josef: Pepa
  • Pavel / Pavla: Paja
  • Jakub: Kuba
  • Liba: Libuše
  • Petr: Peťa
  • Eduard: Eda
  • Bedřich: Béďa, Béda
  • Marie: Maruška
  • Vaclav: Vašek / Venca
  • Richard: Ríša
  • Michaela: Míša
  • Tereza: Terka
  • Veronika: Verča

ÇEKÇE’DE 5. HAL: VOKATIF

Çekçe’de 7 farklı ‘pád’ (yani ismin hali denebilir) vardır. Bunlardan 5.si ise birine seslenme / birini çağırma durumundaki vokatif’tir. Dolayısıyla bir Çek’e hitap ederken, asla direkt ismini söyleyemezsiniz, mutlaka bu 5. halin kurallarına göre seslenmeniz gerekecektir.

  • Honza: Honzo
  • Milan: Milane
  • Tomaš: Tomáši
  • Radka: Radko
  • Milena: Mileno
  • Lucie: Lucie (değişmiyor)
  • Marie: Marie (değişmiyor)

Bu kural yabancı isimlere uygulanmaz. 5. pad ile ilgili kuralların tamamına ulaşmak için tıklayın.

ÇEK İSİMLERİ VE ‘SEVİMLİ’ HALLERİ:

Çekçe isimlere -ek, -ík, -íček gibi veya kız isimlerinin sonunu -ka veya -ička gibi ekler gelerek daha sevimli bir hale getirmek mümkün. Bizdeki -cik – cuk ekleri gibi denebilir. Aşağıda birkaç örnek görebilirsiniz:

  • Pepa (Josef): Pepík veya Pepíček
  • Milan: Milánek
  • Honza (Jan): Honzík, Honzíček
  • Anna: Anka, Anička
  • Lucie. Lucka

ÇEK İSİMLERİ VE ÇEK İSİM GÜNLERİ

Yılın her günü bir isme ayrılmıştır. Hatta ajandanızı Çekya’dan aldıysanız, isim günleri ajandanızda yer alacaktır. Bazen Billa gibi marketlerde bile o gün hangi isim günü ise o notu bulabilirsiniz.

Tam olarak doğum günü olmasa da, mutlaka ‘yarı’ doğum günü gibiymişçesine kutluyorlar. Hatta şu şekilde kutlayabilirsiniz: Vsechno nejlepsi k svatku!!

Çek isim günleri ile ilgili blog yazımıza ulaşmak için tıklayın.

Çekçe hakkında YouTube videomuzu ise aşağıda görebilirsiniz:

Çekçe dili ile ilgili diğer blog yazılarımıza ulaşmak için tıklayın.
Çekçe öğrenmenize fayda sağlamak üzere Çekçe film önerileri blog yazımız için tıklayın.

Çekçe çeviriler, kurslar ve dersler, Prag’da Çekçe yıllık hazırlık eğitimi için bize ulaşın:

info@cekturk.com

+420 775177364