“Çek Cumhuriyeti’nde İş” yazı dizimize, T.C. Prag Büyükelçiliğimizin Ticaret Müşavirliği websitesinde bulunan, Çek Cumhuriyeti’nde Mal ve Hizmet Satışı ile ilgili detaylı yazıdan, izinleri dahilinde alıntı yaparak devam ediyoruz. Çek Cumhuriyeti’nde dağıtım ve satış, satış kriterleri ve teknikleri, tanıtım ve reklam, fiyatlama, iş gelenekleri başlıklarını içeren bu metni, detaylıca okumanızı tavsiye ederiz.

Çek Cumhuriyeti’nde İş yazı dizimizin tamamını görüntülemek için tıklayınız. 

Çek Cumhuriyeti, nüfusunun yaklaşık % 10’u ve karar vericilerin tamamının başkent Prag’da yaşadığı, 10 milyon nüfuslu küçük bir ülkedir. Çek pazarı, kişisel ilişkilerin son derece önemli olduğu, herkesin birbirini tanıdığı bir pazardır. Dolayısıyla, bu pazara girmek için en temel yöntem sağlam ve güvenilir bir acenta ya da distribütor bulmak ve onu sürekli desteklemektir. Prag’ta bulacağınız bir ortak tüm ülkeye ulaşabilmeniz için yeterli olacaktır.

Çek Cumhuriyeti Satış:

Çek Cumhuriyeti her ne kadar lojistik olarak Orta Avrupa’nın merkezi konumunda olsa da bu bölgede her bir ülke için ayrı bir acenta bulmak daha geçerli bir yaklaşımdır.

Çek Cumhuriyeti’nde acenta ve distribütörleriniz pazarda tek olmayı beklerler. İnhisari acentalık anlaşmasını müzakere ederken performans kriterlerinizin olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Sözleşmede, zaman sınırlaması ve düşük performansa bağlı olarak sözleşmenin sona erdirilmesine ilişkin hükümlerin yer alması faydalı olacaktır. Acentanızı mali desteğin yanı sıra yönetimsel destek de önem taşımaktadır. Birçok distribütor firma sermaye ve kalifiye elaman açısında yetersiz olduğundan ve bir çok yabancı firmayı temsil ettiğinden pazarda en çok tutulan ürün üzerinde yoğunlaşır, ancak diğerlerini ihmal edebilirler.

Hizmet sektöründeki firmalar, eğitim kurumları ve mühendislik firmalarının pazara girebilmek için bir ortak bulmaları esastır. Yerel ortağınızın imkanların ve elemanlarının kullanılması rekabet açısından maliyet avantajı getirdiği gibi ortağınızın kişisel bağlantıları işin gelişmesinde önemli rol oynayacaktır.

Çek Cumhuriyeti’nde bir ofis açma, çok maliyetli ve zaman alıcı bir süreç değildir. Ofis açmaya karar verildiğinde, bürokratik işlemlerinin yürütülmesi için yerel bir avukatla çalışılması genel kabul görmüş bir yöntemdir.

Prag iyi eğitimli, birden fazla dil konuşabilen yabancı firmalarla iş tecrübesine sahip bir nüfusa sahiptir. Firmalar, bu kişileri çalıştırabilmek için cazip ücretler sunmak durumundadırlar. Yönetici kadrolarının işe alınması genel olarak kariyer firmaları aracılığıyla yapılmaktadır.

Halihazırda, franchising ve doğrudan pazarlama, e-ticaret Çek pazarında çok yaygın olmayan pazarlama yöntemleri olarak dikkat çekse de yakın gelecekte hızlı bir büyüme göstereceği beklenmektedir.

Çek Cumhuriyeti, üretim ve montaj hattı kurmak isteyen yabancı firmalar için son derece cazip bir pazar konumundadır. Genelde en yaygın yöntem yeni yatırımlara gitmektir, yabancı firmalar Çek firmalarını devir almaları da sıkça görülen bir yöntemdir. Ortaklıklar daha az rağbet gören bir uygulamadır.

Diğer taraftan, Çek mevzuatı % 100 yabancı mülkiyetine izin verse de, firmalar, uzun dönemli ve çevresel sorumluluklardan dolayı Çek firmasının tamamıyla devir alma konusunda çekingen davranabilmektedirler.

Çek Cumhuriyeti’nde devir alma ve ortaklıkları yapılandırabilecek küçük fakat nitelikli yatırım bankaları mevcuttur.

1) Çek Cumhuriyeti Dağıtım ve Satış

Çek Cumhuriyeti, Avrupa tarzı gelişmiş bir dağıtım sistemine sahiptir. Pazarın bir çok alt segmentlerinde acenta ve distiribütörlerin etkinliği ve gücü gün geçtikçe artmakta ve kadroları genişlemektedir. Halihazırda teknik açıdan yeterli acentalar bulmak mümkün olmakla birlikte pazarlama ve müşteri hizmetleri stratejilerinde desteğe ihtiyaçları vardır. Distribütörlerin kar marjları diğer Avrupa ülkelerinden farklı değildir. Saha satış temsilcisi ortalama 30.000 Çek Kronu (1.500 $) + komisyon (ürüne bağlı olarak % 5-10 arasında değişmektedir) ve araba, seyahat masraflarını talep etmektedir.

Amerikan tarzı süpermarketlerin ve Avrupa tarzı hipermarketlerin, alışveriş merkezlerinin her geçen gün sayılarının artmasına ve hafta sonu dahil günün 24 saatinde  geniş ürün yelpazesi sunma, düşük fiyat avantajları ve rekabet güçlerine rağmen, bakkal, eczane, butik tarzı konfeksiyon mağazaları ve müzik cd satış yerlerine Prag sokaklarında hala rastlanmaktadır. İsveç İKEA, İngiliz TESCO, Alman OBİ, Lidle, Hornbach, Baumax gibi büyük zincir mağazaların sayısı gerek ülke çapında gerek Prag’da her geçen gün artmaktadır.

2) Çek Cumhuriyeti Satış Teknikleri ve Kriterleri

Çek pazarında satış yapabilmek, başarılı olabilmek için Çekçe konuşmak esastır.

Ürün kataloglarının Çekçe olması idealidir. Ancak, bir çok uluslararası firmalarda üst düzey yönetici pozisyonunda Çekçe bilmeyen kişilerin çalıştığını dikkate alınca en uygun, en etkin olanının hem İngilizce hem Çekçe katalog bastırmaktır.

Ülkede metrik sistem geçerlidir. Ürün etiketlerinin mutlaka Çekçe olması gerekmektedir.

Bir çok pazarda olduğu gibi, Çek pazarında da iş yapabilmek için, Çekçe bir web sayfasına sahip olmak faydalı olacaktır. Yabancı firmaların web sayfaları genelde İngilizce/Çekçe olmakta, üçüncü dil olarak Almanca kullanılmaktadır. Web sayfasına sahip olmak pazardaki varlığınıza bir meşruluk kazandırıken müşterilerinize ulaşmak ve etkilemek için de önemli  bir araçtır.

3) Çek Cumhuriyeti Tanıtım ve Reklam

Doğru acentayı bulmak ve onu en uygun şekilde desteklemek Çek pazarında başarı elde edebilmek için en önemli faktördür. Firmalar, satışlarını etkin tanıtım ve reklam kampanyaları ile artırabilirler. En uygun kampanya stratejilerinin tespitinde, şüphesiz acentalar önemli rol oynamaktadırlar. Çek pazarının çok büyük olmadığı dikkate alındığında, maliyetli reklam kampanyalarına ihtiyaç bulunmamaktadır.

Yabancı firmalar, acentaları depo ve ekipman gibi imkanları sağlarken, tanıtım ve reklam masraflarını karşılamak durumundadır.

Ticaret fuarları tarihi orta çağa kadar uzanan Avrupa’da bir yaşam tarzıdır. Buna bağlı olarak, özellikle Brno ve Prag’da düzenlenen uluslararası fuarlara katılım, sadece Çek Cumhuriyeti pazarı için değil, aynı zamanda Polonya, Slovakya, Avusturya ve hatta Rusya pazarına yönelik göreceli olarak daha az maliyetli bir tanıtım yöntemidir.

Çek Cumhuriyeti’nin küçük bir pazar olmasına bağlı olarak her bir sektörde karar alıcıların sınırlı sayıda olması nedeniyle, bu kişileri hedefleyen seminerler, basın duyuruları ve medya kampanyaları etkin bir diğer yöntemdir.

Parakende açısından bakıldığında ise mağaza promosyonları yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.

4) Çek Cumhuriyeti Fiyatlandırma

Çek tüketiciler ve firmalar son derece fiyat duyarlıdır. Ancak, son zamanlarda refah seviyesindeki artışa paralel olarak marka tercihleri de ön plana çıkmaya başlamıştır.

Her ne kadar kredi kartı kullanımı yaygınlaşmaya başlasada, Çek Cumhuriyeti hala nakit paranın geçerli olduğu bir pazardır.

Serbest piyasa ekonomisine geçişten bu yana çok yol almış olmakla birlikte, satış sonrası destek ve müşteri hizmetleri hala Avrupa standartlarına ulaşamamıştır.  Müşteri memnuniyeti sistemi uygulaması hala eksikliği olan geliştirilmeye açık bir konudur.

5) Çek Cumhuriyeti İş Gelenekleri

Prag son derece küçük bir şehir olduğu için, kişilerin sizin hakkınızda söyledikleri son derece önemlidir. Çekler genel olarak temkinli başlamayı, yavaş ve küçük adımlarla ilermeyi tercih ederler. Çek bir iş adamının sizi iş çevresine tanıtması sağlam bir network oluşturmanızı sağlayabilir. Kısa süreli toplantılar ve devamında e-posta yoluyla haberleşme Çek iş adamının size şüpheci yaklaşmasına neden olabilir. Çekler sizi tanımak, geçmişiniz ve firmanız hakkında bilgi almak isteyecektir. Çek iş adamları çift yönlü ve uzun dönemli ilişki kurmak isterler ve doğrudan satış tekliflerine tepki koyacaklardır.

Çekler genel olarak gülümsemezler, bu da onların soğuk olduklarına dost olamayacaklarına ilişkin bir ön yargıyı beraberinde getirir. Çekler resmi olmayı seven, randevu, toplantı zamanına uyma konusunda son derece hassas bir kişiliğe sahiptirler. Son dakikadaki toplantı taleplerini pek hoş karşılanmadığından, ziyaretten bir kaç hafta önce randevuların kesinleştirilmesi uygun olacaktır.

Çek işadamları koyu renk takım elbise giyinmeyi tercih ederler, bazıları için blazer ceket bile iş ciddiyetine uygun degildir.

İş ortakları genelde ilk isimleri ile birbirlerine hitap etmez. Hatta yabancı ziyaretçilerin, kendi onayları olmadan ilk isimleri ile  çağırılmalarına sıcak bakmamaktadırlar. Sıcak bir ortamın oluşması için en az bir kaç toplantıda biraraya gelinmesi şarttır.

Çekler son derece naziktirler ve konuklarına kahve, çay gibi bir ikramla toplantıya başlarlar. İkramlardan en azından bir bardak suyu kabul etmek nezaketen gereklidir.  Kahve ve çay porselen fincanlarda, meyve suyu kristal cam bardaklarda ikram edilir. Plastik bardakla ikram hoş karşılanmaz. İş öğle yemekleri genelde son derece resmi ve sakin bir ortamda geçer, iki saatten önce bitmesi beklenmez. İş kahvaltıları Çek Cumhuriyeti’nde çok yaygın değildir.

Çek Cumhuriyeti’nde pazar araştırması, ticaret desteği, işe alım, muhasebe ve vergi, reklam, fuar, çeviri gibi tüm konularda sizlere profesyonel destek sunmaktan mutluluk duyuyoruz. Tüm soru ve talepleriniz için iletişim:
info@cekturk.com
+420775177364

Çek Cumhuriyeti’nde İş yazı dizimizin tamamını görüntülemek için tıklayınız.