Çek Cumhuriyeti ve Türkiye arasında ticaretin her geçen gün artması ve sizlerden gelen yoğun sorular doğrultusunda, “Çek Cumhuriyeti’nde İş” yazı dizimize, Çek Cumhuriyeti’nde gümrük işlemleri ile ilgili önemli bilgiler ile devam ediyoruz.

Gümrük Birliği nedir?

Tanım olarak gümrük birliği; taraf ülkelerin mallarının tek bir gümrük alanı içinde, her nev’i tarife ve eş değer vergiden muaf biçimde, serbestçe dolaşabilmeleri ve tarafların, üçüncü ülkelerden gelen ithalata yönelik olarak da aynı tarife oranlarını ve aynı ticaret politikasını uygulamaları anlamındadır. İhracatı canlandırmak ve yeni pazarlar yaratmak amacıyla AB-Türkiye arasında 27 Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmıştır.

Gümrük Terimleri için Tıklayınız !

İhracatta kullanılan belgeler için Tıklayınız !

1. Yasal düzenlemeler

AB’ye üye bir ülke , Gümrük Birliğinin bir parçası olarak Çek Cumhuriyeti gümrükleme prosedürlerini tüm

AB Üye Devletler için geçerli prensiplere bağlamıştır.
İthalat ve ihracat kategorisi ve ithalat vergileri, ortak bir gümrük tarifesi kullanılarak belirlenmiştir.
Üçüncü ülkelere uygulanan gümrük politikası tüm AB Üye Ülkeleri için ortaktır.

(Örneğin gümrük vergisi yükümlülüğü ve gümrük mevzuatı ihlalinde güvenliği sağlamak için kullanılan yöntemler gibi), her AB Üye Devletin yargı yetkisine giren bazı alanlar gümrükleme  olarak, 13/1993 sayılı kanun  Çek Gümrük Kanunu ile düzenlenip değiştirilmiştir.

2. Gümrük politikaları

AB’nin gümrük birliği politikası  sözleşmeye dahil devletlerin veya devlet gruplarının ithalatı, belirli şartlar altında,  tercihli gümrük tarifeleri uygulanmasını sağlar. Tercihli gümrük politikaları, bireysel anlaşmalarla belirlenen ülkelerden gelen orijinal formu belgesi ibraz edilen  ürünler için geçerlidir.  AB üyesi devletler  AB düzenlemeleri ile öngörülen dışındaki üçüncü ülkelere herhangi bir kısıtlama veya yasakları uygulayabilir.

3. Gümrük değeri 

İthal edilen malların gümrük değerinin fiyat olarak Dünya Gümrük Örgütü ilkeleri doğrultusunda(WCO) belirlenir. AB gümrük bölgesine ihracatla satılan mallar için ödenen para birimi Çek kronu olmalıdır. İkincil maliyetler ise – örneğin navlun, sigorta veya lisans ücretleri gibi – fiyata dahil değildir, onlar mallar için ödenen fiyata eklenmesi gerekir.

Gümrük kıymeti yukarıdaki esaslara göre tespit edilemiyorsa, aynı Topluluğa ihraç edilen benzer ya da hemen hemen aynı anda satılan  veya benzer eşyanın değeri alınarak belirlenir.

4. Gümrük Vergisi

Gümrük vergisi , yani bunu belirlemek için kullanılan yönteme göre sınıflandırılır:

Değere göre – gümrük değerinin yüzdesi alınarak belirlenir
Belirli –  Malların sabit bir miktarı üzerinden belirlenir, ( örneğin birim başına, kg başına).
Kombine – Yukarıdaki yöntemlerden ikisi birlikte uygulayan sistemdir.
Değerlendirilen gümrük vergisi yükümlü tarafından ödenmiş  yada güvence altına alınmış olması gerekir. Güvence altına alınanlar ise anlaşmadan sonra 10 içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Mallar ekonomik rejimlere ulaştığı zaman, gümrük yetkilileri  %10 üzerinde kefalet olarak gümrük vergisi talep edebilirler.

5. Gümrük rejimleri

Gümrük rejimleri, gümrük gözetimi altında malların durumunu belirler. Temel gümrük rejimleri şunlardır:
gümrük birliği, transit geçiş ve ihracat.

Yukarıdakilere ek olarak, belirli koşullar altında ve ekonomik gümrük rejimlerinin birine serbest mal bırakmak için, gümrük yetkililerinden yazılı izin aldıktan sonra, içe gümrük antreposu, hariçte işleme, gümrük kontrolü altında işleme, geçici ithalat gibi sistemlerle tek bir gümrük rejimine ihracat yapmak mümkündür.
Gümrük rejim kodları için tıklayınız !

6. Basitleştirilmiş gümrük prosedürleri

Malların düzgün akışını ya da malların menşeini doğrularken ve idari maliyetlerin azaltılması  sağlamak için, basitleştirilmiş gümrük işlemleri için ilgili makamlara sormak mümkündür. Basitleştirilmiş açıklık en avantajlı biçimi tasfiye olarak adlandırılan  işlemdir. Bu method italatçıya göre, malların direkt tesliminden sonra belirli bir dosyaya kaydedilmesini mümkün kılar. Eğer yetkililer tarafından mallar tek tek kontrol edilmeyecekse, mallar serbest dolaşıma ve diğer gümrük rejimlerine aktarılabilir. Tek idari belge (SAD) (20 Mayıs 1987 tarihli Eşya Ticaretindeki İşlemlerin Basitleştirilmesine İlişkin Sözleşmede öngörülen belgedir) gümrük yetkililerine sonra sunulmalıdır.

Basitleştirilmiş gümrük tasfiye isteği için prosedürü kurallarıyla yerine getirecek kişi tarafından ve gümrük yetkililerinin uygulama muayenelerinden geçmelidir.

7. Elektronik gümrük işlemleri

Çek Cumhuriyeti Gümrük İdaresi tarafından uygulanan elektronik gümrükleme işlemi taraflarla iletişim için tasarlanmış elektronik programlarla tam uyumludur. Şu anda, gümrük beyannamelerinin elektronik dosyalama Topluluk Transit rejiminde malların serbest ihracatı için gereklidir. (istisnai durum ise gümrük beyan dosyalarını seyahat ve acil durumlarda yanınızda bulundurmak )

Ayrıca, İhracat Kontrol Sistemi (ECS), AB içindeki elektronik bilgi alışverişini kolaylaştırmak için gümrük müsaadesi belgesini (bir taşıyıcıya gümrük işleri tamamlanmış malları çekme müsaadesi veren belge) kullanılır. Diğer gümrük rejimleri yavaş yavaş elektronik haberleşme projesini uygulamaya başlayacaklar.

AB içinde yeni bir proje gümrük beyannameleri gümrük idaresine tahakkuk ettirilmektedir bu kural tatili Merkezi Gümrük Kontrolü (CCC), kime mal teslim edilir etmektir. AB’de yeni bir proje olan Merkezi Gümrük Kontrolü (CCC), malların teslimiyle alakalı kurallara uymayan dosyaları tahakkuk etmektedir. Böylece mallar bir başka gümrük idaresince kontrol edilirken, denetimden sonra belgeyi başka gümrük idaresine teslim etmek mümkün olacak, böylece diğer gümrük ofisleri malları kontrol etmeyecek.mümkün kılar.

8. AEO sertifikası – Yetkilendirilmiş yükümlü

1 Ocak 2008 yeni AEO (yetkilendirilmiş ekonomik operatör) statüsü  AB’de uygulamaya konmuştur. AB’de yerleşik bir şirket iç gümrük idaresine gerekli belgeleri sunduktan sonra AEO statüsü edinebilirler. Bu durum, diğer AB Üye devletlerinin gümrük idareleri ile iletişimi kolaylaştırır.

AEO sertifikasının yararı gümrük tasfiye esnasında gerekli bilgi miktarını, gümrük kontrollerini ve kontrol memurlarının sayısını azalttığı gibi iş tutanaklarını hem AB üye ülkeleri hem de AB üyesi olmayan ülkeler için daha güvenilir hale getirir.

9. Gümrükleme İşlemlerinde  Temsil

Herhangi bir kişi gümrükleme işlemleri sırasında temsil edibilir. Çek yasasına göre, gümrükleme temsilcisi sadece Çek olmalıdır.

Temsilci ;

Doğrudan temsil; durumunda başkasının adına ve hesabına  hareket eder.
Dolaylı temsil; durumunda ise kendi adına, ancak başkasının hesabına hareket eder.

Temsilci gümrük idaresine vekaletname ilgili temsil yetkisini sunmak zorundadır.

Çek Cumhuriyeti’nde pazar araştırması, ticaret desteği, işe alım, muhasebe ve vergi, reklam, fuar, çeviri gibi tüm konularda sizlere profesyonel destek sunmaktan mutluluk duyuyoruz. Tüm soru ve talepleriniz için iletişim:
info@cekturk.com
+420775177364